Lumbale discushernia
Een lumbale hernia van de tussenwervelschijf houdt in dat een deel van de schijf uitpuilt aan de achter- en/of zijkant.
1) Begrijpen van een lumbale hernia
Het lumbale deel van de wervelkolom bestaat uit 5 wervels. Tussen deze wervels bevinden zich de tussenwervelschijven aan de voorzijde, die als schokdempers fungeren, en gewrichten aan de achterzijde, die bewegingen tussen de niveaus mogelijk maken in flexie, extensie en rotatie.
In het midden passeert het ruggenmerg en vertakken zenuwwortels aan beide zijden op elk niveau, die tussen de wervels uitkomen.
Deze wortels lopen van de nek tot verschillende delen van het onderste lidmaat en innerveren de spieren, huid en gewrichten langs hun traject.
2) Wat is een lumbale hernia? Welke letselmechanismen zijn betrokken?
Een lumbale hernia ontstaat wanneer een stukje van de tussenwervelschijf naar buiten puilt aan de achter- en/of zijkant. In sommige gevallen kan dit fragment een zenuwwortel comprimeren.
Deze compressie veroorzaakt een “discoraadiculair conflict”, waarbij de wortel beklemd raakt en pijnsignalen uitzendt langs een deel of het hele verloop van de zenuw. De pijn wordt genoemd naar de getroffen zenuw:
- Ischiaszenuw: ischialgie
- Femoraalzenuw: cruralgie
Een lumbale hernia kan op elke leeftijd voorkomen. Factoren die het risico verhogen zijn onder andere:
- Leeftijd
- Genetische aanleg
- Roken, wat de degeneratie van de schijven versnelt
- Overgewicht
- Zittende levensstijl
3) Wat zijn de symptomen van een lumbale hernia?
Bij een hernia met discoraadiculair conflict kunnen de symptomen variëren afhankelijk van het getroffen gebied en de mate van compressie:
- Pijn (“elektrische schok”, “brandend”), volgens het verloop van de aangetaste zenuw
- Gevoelsstoornissen (gevoelloosheid, tintelingen)
- Motorische stoornissen, verlies van kracht of precisie, wat duidt op ernstige wortelaantasting
4) Lumbale hernia: is het ernstig?
Een hernia kan aanwezig zijn zonder pijnklachten. Pas wanneer een discoraadiculair conflict ontstaat, worden symptomen merkbaar. De ernst kan variëren.
Bij symptomen zoals hierboven beschreven, is het belangrijk een arts te raadplegen om de omvang van de letsels en de te volgen behandeling te bepalen. Beslissingen worden genomen op basis van anamnese, klinisch onderzoek en beeldvorming (MRI, röntgen, EMG, CT, …).
5) Is een operatie noodzakelijk?
Een lumbale hernia reageert meestal goed op medische behandeling en fysiotherapie. In de meeste gevallen kan de hernia spontaan genezen in enkele weken, waarbij het uitpuilende fragment door het lichaam wordt opgenomen.
Een operatie wordt dus niet als eerste optie overwogen, maar kan worden aanbevolen als de symptomen niet significant verbeteren met conservatieve behandeling, de pijn ondraaglijk wordt, of er tekenen zijn van zenuwbeschadiging, zoals krachtverlies of gevoelsverlies in de benen. Bij ernstige motorische stoornissen in het been wordt chirurgie urgent beschouwd.
6) Hoe verloopt revalidatie?
De initiële behandeling combineert medicatie (pijnstillers, ontstekingsremmers) met rust en fysiotherapie. De fysiotherapie richt zich op:
- Gewrichtsmobiliteit
- Progressieve versterking van spieren, globaal en specifiek
- Motorische controle
- Patiënteneducatie over de aandoening en mogelijke risico’s
Bij een operatie start fysiotherapie enkele weken later, en het hervatten van sport wordt meestal na 3-4 maanden overwogen.
7) Kan ik blijven sporten?
Een lumbale hernia betekent niet automatisch dat sporten verboden is. Afhankelijk van de ernst van de hernia en de symptomen kan tijdelijke rust noodzakelijk zijn. Een zorgprofessional kan adviseren over veilige terugkeer naar sport.
8) Wat kan ik doen om het herstel te versnellen?
Om het herstel van een lumbale hernia te bevorderen, volg nauwgezet de adviezen van uw zorgverleners. Te weinig of juist te veel activiteit kan nadelig zijn.
Discipline, volharding en een positieve instelling helpen u sneller volledig te herstellen.
