Plantaire fasciitis
De plantaire fascia is een dikke, vezelige band van bindweefsel die zich uitstrekt van het hielbeen (calcaneus) tot aan de basis van de tenen. Plantaire fasciopathie verwijst naar een acute of chronische irritatie van deze structuur.
1) Wat is een fasciitis plantaris?
De plantaire fascia is een dikke, vezelige band van bindweefsel die zich uitstrekt van het hielbeen (calcaneus) tot aan de basis van de tenen. Door zijn stijfheid ondersteunt hij de mediale voetholte en vangt hij schokken op bij het neerkomen van de voet en tijdens de afrolbeweging. Hij wordt maximaal opgerekt wanneer hij het volledige lichaamsgewicht moet dragen.
2) Fasciopathie plantaris? Aponevrositis plantaris? Fasciitis plantaris?
De geringe elasticiteit van dit membraan maakt het kwetsbaar voor herhaalde of ongebruikelijke belasting, wat kan leiden tot een fasciopathie. Deze aandoening bestaat uit een acute of chronische irritatie van de peesplaat.
De term fasciitis, hoewel het meest gebruikt, is deels onjuist, omdat de aandoening eerder te maken heeft met mechanische irritatie dan met een echte ontsteking.
3) Wat zijn de oorzakelijke mechanismen van fasciitis plantaris?
Deze blessure ontstaat door herhaalde microtrauma’s die geleidelijk een irritatie van de fascia veroorzaken. De oorzaken zijn vaak dezelfde:
- Intensieve sportbeoefening, vooral sporten met herhaalde schokken (zoals hardlopen)
- Plotselinge verandering in trainingsvolume of -intensiteit
- Ongeschikt materiaal (versleten schoenen, …)
- Slechte motorische controle en spierzwakte
- Foutieve sporttechniek
4) Symptomen van fasciitis plantaris
Deze blessure kan zich geleidelijk ontwikkelen of na een specifieke gebeurtenis optreden. De ernst bepaalt de intensiteit van de symptomen. Vaak gaat het om:
- Een goed gelokaliseerde pijn onder de voetholte, net voor de hiel
- Pijn en stijfheid bij het opstaan, die meestal verminderen na enkele stappen
- Pijn bij het op de tenen staan of bij springen
In ernstigere gevallen kan de pijn constant aanwezig zijn, zelfs in rust.
5) Fasciitis plantaris: is het ernstig?
Fasciopathieën zijn veelvoorkomende aandoeningen die doorgaans goed en snel herstellen bij een vroege behandeling.
Ze kunnen echter problematisch worden en moeilijker te behandelen zijn wanneer ze al langer bestaan of wanneer de pijnintensiteit hoog is.
6) Is een operatie een optie?
Een chirurgische ingreep is uitzonderlijk en wordt enkel overwogen bij herhaald falen van conservatieve behandelingen of bij complicaties door een slecht of afwezig initieel herstel.
7) Kan ik blijven trainen? Welke maatregelen moet ik nemen?
Een fasciopathie plantaris moet vanaf het begin serieus worden genomen om verergering te voorkomen.
Bij de eerste symptomen wordt een tijdelijke pauze van pijnlijke activiteiten aanbevolen. Deze kunnen vervangen worden door activiteiten die de fascia ontlasten, zoals fietsen of zwemmen.
Het tijdelijk dragen van beter dempende schoenen kan ook helpen.
Vermijd het overmatig gebruik van ijs of ontstekingsremmers, aangezien deze de natuurlijke genezing van de fascia vaak vertragen.
De duur van de relatieve rust hangt af van de ernst van de symptomen en het herstel.
Overleg hierover met je arts.
8) Hoe verloopt de revalidatie?
De fysiotherapiesessies beginnen met aandacht voor de pijnklachten van de patiënt. Het herstel richt zich op:
- Verbetering van de gewrichtsmobiliteit en weefselsoepelheid
- Geleidelijke herbelasting van het gewricht en de fascia
- Algemene en specifieke spierversterking (kracht, neuromusculaire controle, stabiliteit, …)
- Re-athletisering en terugkeer naar de sportbeweging (met technische aanpassingen indien nodig)
9) Zal ik mijn niveau van vóór de blessure terugvinden?
Deze aandoening heeft over het algemeen een gunstige prognose, maar moet serieus worden genomen vanaf het begin.
Als je de instructies en aanbevelingen van je arts en therapeut opvolgt, kun je normaal gezien weer volledig sporten.
10) Wat kan ik doen om het herstel te versnellen?
Jij bent de hoofdrolspeler van je revalidatie!
Om het genezingsproces te versnellen, volg zo goed mogelijk de aanbevelingen van je zorgverleners.
Luiheid of overmatige inspanning zullen je vijanden zijn.
Discipline, nauwkeurigheid, doorzettingsvermogen en een positieve ingesteldheid helpen je daarentegen om sneller volledig fit terug te keren!